Τα τελευταία δύο και πλέον χρόνια μια σειρά από μέτρα που στοχεύουν στη μείωση των φαρμακευτικών δαπανών έχουν φέρει τις ελληνικές παραγωγικές φαρμακοβιομηχανίες σε εξαιρετικά δεινή θέση. Μειώσεις επί μειώσεων στις τιμές, αλλεπάλληλα rebate, κούρεμα των ομολόγων που δόθηκαν υποχρεωτικά έναντι παλιών χρεών, νέα χρέη νοσοκομείων συνθέτουν ένα εφιαλτικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Πρέπει δε να τονιστεί ότι εκτός από εξοντωτική, η πίεση που δέχεται η εγχώρια παραγωγή είναι και ασύμμετρη, με δεδομένο ότι οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες αναλογούν μόλις στο 15-17 % της φαρμακευτικής δαπάνης.
Στο πλαίσιο αυτό το μέτρο της υποχρεωτικής συνταγογράφησης με βάση τη δραστική ουσία και της επίσης υποχρεωτικής υποκατάστασης στα φαρμακεία με το φθηνότερο, αποτελεί μόνιμη επωδό και εμμονή της Τρόικας το τελευταίο διάστημα.
Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία (και μαζί της το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας) βρίσκονται αντίθετοι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Δεν είναι δυνατό να δεχθούμε μια συνταγή που δεν έχει δοκιμαστεί σε κανένα κράτος του κόσμου, θα δημιουργήσει κινδύνους υποβάθμισης της φαρμακευτικής θεραπείας των ασθενών και θα οδηγήσει στην διάλυση της εγχώριας φαρμακοβιομηχανίας με μόνο πιθανό αντάλλαγμα μια πρόσκαιρη και αβέβαιη μικρή εξοικονόμηση.
Οι παρενέργειες από την τυχόν εφαρμογή του μέτρου είναι σαφώς σοβαρότερες από το όποιο όφελος. Ενδεικτικά αναφέρω τα κυριότερα από τα πολλά προβλήματα που συνεπάγεται το μέτρο:
- Η συνταγογράφηση με δραστική δεν επηρεάζει στο παραμικρό τη δαπάνη που προκαλούν τα προστατευμένα με πατέντο, πρωτότυπα φάρμακα. Αντίθετα, οδηγεί στην αύξηση της δαπάνης μέσω της μετατόπισης της συνταγογράφησης σε ακριβότερες δραστικές ουσίες, μια απολύτως αναμενόμενη εξέλιξη στο βαθμό που δικαίως κανείς ιατρός δεν θα διανοηθεί να συναινέσει ώστε ο ασθενής του να λάβει ένα άγνωστο για αυτόν σκεύασμα δραστικής που επιλέγεται υποχρεωτικά με μόνο κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή του.
- Η συνταγογράφηση με δραστική θα διαλύσει αναίτια την εγχώρια παραγωγή φαρμάκων και θα οδηγήσει στον αφελληνισμό της φαρμακευτικής αγοράς, επισφραγίζοντας την πλήρη εξάρτηση της χώρας από τα εισαγόμενα φάρμακα. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία με δεδομένο το κατά 2,5 δις ετήσιο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο των φαρμάκων. Σε μια περίοδο που το ζητούμενο είναι η ανάπτυξη, οι μόνοι ευνοούμενοι από το συγκεκριμένο μέτρο είναι οι μεγαλοεισαγωγείς γενοσήμων που δεν έχουν επενδύσει ούτε ένα ευρώ στην Ελλάδα και οποίοι θα σπεύσουν να προσφέρουν τιμές ακόμη και κάτω του κόστους προκειμένου να κερδίσουν την αγορά, με αποτέλεσμα την διάλυση της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας. Το κόστος της αποβιομηχάνισης, της ανεργίας και της απώλειας εισφορών και φορολογίας θα είναι τεράστιο όπως τεράστιο θα είναι και το κόστος από τη σταδιακή επικράτηση ολιγοπωλιακών συνθηκών στην φαρμακευτική αγορά: Όταν ο εγχώριος ανταγωνισμός διαλυθεί, όταν η φαρμακευτική αγορά θα είναι πλήρως εξαρτημένη από τα εισαγόμενα, τότε οι τιμές θa μπορούν να καθορίζονται κατά το δοκούν.
- Η συνταγογράφηση με δραστική ανοίγει την πόρτα στη μαζική εισαγωγή ποιοτικά αμφίβολων ή ακόμη πλαστών φαρμάκων, με μοναδικό κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή, την ίδια στιγμή που η αντιμετώπιση της διακίνησης των πλαστών φαρμάκων και των φαρμάκων υποδεέστερης κυριαρχεί στην ατζέντα χωρών με πολύ προηγμένα συστήματα ελέγχων.
Αυτό που προξενεί εντύπωση είναι η λυσσαλέα εμμονή της Τρόικας στο συγκεκριμένο σημείο, τη στιγμή που το μέτρο της αποζημίωσης με βάση τη φθηνότερη δραστική ήδη εφαρμόζεται με επιτυχία, εξασφαλίζοντας ταυτόσημο οικονομικό αποτέλεσμα, χωρίς τις αρνητικές συνέπειες της υποβάθμισης του ρόλου και της ευθύνης του ιατρού απέναντι στον ασθενή, με σεβασμό στις επιλογές των ιατρών και ασθενών, και ιδιαίτερα των χρονίων, που σε αντίθετη περίπτωση θα υποχρεωθούν σε συνεχείς αλλαγές της φαρμακοθεραπείας τους ανάλογα με το ποιος θα προσφέρει κάθε φορά τη χαμηλότερη τιμή.
Ο ιατρικός κόσμος και σύσσωμη η ελληνική κοινωνία αντιδρούν, η Πολιτεία λαμβάνει τα μηνύματα και φαίνεται να αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο από την τυχόν εφαρμογή του μέτρου. Είναι ώρα, αυτό το μήνυμα να φθάσει δυνατά και με αποφασιστικότητα στα αυτιά εκείνων που επιδιώκουν να μετατρέψουν τον Έλληνα ασθενή σε πειραματόζωο χάριν των συμφερόντων των μεγαλοεισαγωγέων.